Ở mắt của người bình thường, 2 mắt sẽ cùng nhìn vào một điểm(hợp thi), lúc này, nhãn cầu sẽ tổng hợp lại hình ảnh thu được ở 2 mắt thành một ảnh duy nhất là ảnh 3 chiều, cho thị giác tinh tế. Trong khi đó, bệnh lé mắt (lác, mại) là tình trạng 2 mắt không cân bằng, tầm nhìn theo các hướng khác nhau. Lác (lé, mại) là hiện tượng rất thường gặp ở trẻ em. Ở người lớn, lác xảy ra sau chấn thương, sốt cao, khối u chèn ép thần kinh II,II, IV điều khiển vận động nhãn cầu. Lác có thể xảy ra 1 hoặc hai mắt với các mức độ khác nhau

Khi 1 mắt bị lệch, 2 hình ảnh khác nhau được 2 mắt thu nhận sẽ chuyển đến não bộ. Ở trẻ nhỏ, não bộ chọn lọc, loại bỏ hình ảnh của mắt nhìn lệch, chỉ lấy hình ảnh của mắt nhìn rõ hơn. Về sau, mắt bị lệch sẽ mất chức năng gọi là nhược thị và trẻ sẽ mất đi thị giác tinh tế. Ở người lớn, não bộ thu lại cả 2 hình ảnh, không thể loại bỏ hình ảnh từ mắt bị lệch, gây nhìn đôi.

Lé mắt có thể biểu hiện rất rõ ràng mà người bình thường có thể nhận ra ngay hoặc người bệnh tự soi gương thấy. Tuy nhiên có nhiều trường hợp lé mắt kín đáo, độ lé nhẹ, lé mắt lúc có lúc không, lé ẩn mà phải qua khám chuyên khoa mới chẩn đoán ra.

Ảnh : Khám lác tại Bệnh viện Mắt Phú Yên

Khi trẻ có dấu hiệu sớm sau cần phải nghĩ đến khả năng bị lé :

   + Mỏi mắt thường xuyên, khả năng tập trung kém.

   + Hậu đậu, đi lại hay vấp té, làm việc không chính xác bằng người bình thường.

  + Mắt lé thường xuyên có thể mờ hơn mắt không lé.

+ Trẻ nghiêng đầu, ngoẹo cổ để thích nghi với tình trạng lé.

   + Song thị : Trẻ nhìn thấy hai hình song song, hình ảnh bị mờ, nhòe, không rõ nét, chồng hình.

Khám lé tại bệnh viện mắt Phú Yên

Khám lé với bác sĩ chuyên khoa mắt là bước cần thiết để quyết định các phương pháp điều trị phù hợp. Bệnh viện mắt Phú Yên khám lé vào tất cả các ngày làm việc hành chính từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần. Trẻ được kiểm tra mắt bằng sinh hiển vi để loại trừ các bệnh thực thể khác, đo khám khúc xạ, siêu âm hoặc chụp đáy mắt nếu có nghi ngờ bệnh đáy mắt và thần kinh khác. Tùy theo nguyên nhân và hình thức lé trẻ sẽ được chỉ định đeo kính, tập nhược thị hoặc phẫu thuật phù hợp. Mục tiêu điều trị lé sẽ tùy thuộc vào từng người bệnh :

 + Ở trẻ < 6 tuổi và trẻ đi học : điều trị lé sớm để bảo toàn chức năng hợp thị hai mắt và ngăn ngừa nhược thị hoặc mù mắt lé.

 + Ở người trưởng thành: chỉnh lé bằng phẫu thuật chỉ có mục đích thẩm mĩ, được thực hiện khi người bệnh đủ 18 tuổi trở lên.

Ths.Bs Nguyễn Thị Băng Sâm (Phó khoa Điều trị tổng hợp)