1. TẬT KHÚC XẠ LÀ GÌ ?
- Mắt bình thường (hay còn gọi là mắt chính thị): Chức năng của mắt là giúp cho chúng ta nhìn rõ được những vật ở xung quanh. Mắt bình thường là mắt có hệ thống quang học, độ dài của trục nhãn cầu bình thường, khiến các tia sáng vào mắt qua hệ thống quang học hội tụ đúng trên võng mạc và mắt nhìn rõ hình ảnh của vật đó, khi đó thị lực của mắt đạt 10/10 ở người bình thường.
- Mắt không chính thị (mắt có tật khúc xạ) là mắt có hệ thống quang học, độ dài của trục nhãn cầu không bình thường làm cho hình ảnh của vật hội tụ không đúng trên võng mạc mà hội tụ ở trước hoặc sau võng mạc dẫn đến mắt không nhìn rõ hình ảnh của vật, khi đó mắt bị giảm thị lực.
- Tật khúc xạ gồm 3 loại: cận thị, viễn thị, loạn thị. Các loại này có thể phối hợp với nhau như: vừa loạn thị vừa cận thị; vừa loạn thị vừa viễn thị…
+ Cận thị: ảnh của vật hiện trước võng mạc dẫn đến nhìn mờ.
+ Viễn thị: ảnh của vật hiện sau võng mạc dẫn đến nhìn mờ.
+ Loạn thị: do một trục của giác mạc bị cong hơn các trục khác (trông giống như quả bóng bầu dục), nên các tia sáng đi qua trục đó sẽ hội tụ ở trước võng mạc, trong khi các tia sáng khác đi qua trục khác ít cong hơn lại hội tụ ở sau võng mạc. Ảnh của vật mà ta nhìn thấy sẽ bị méo hình hoặc bị mờ.
Tật khúc xạ có thể đơn thuần hoặc phối hợp với nhau
2. NGUYÊN NHÂN TẬT KHÚC XẠ
– Do bẩmsinh và di truyền (chiếm khoảng60% các trường hợp):
+ Trục nhãn cầu quá dài (cận thị), hay quá ngắn (viễn thị).
+ Giác mạc quá cong, lực hội tụ quá mạnh (cận thị), hay giác mạc quá dẹt, lực hội tụ quá yếu (viễn thị).
+ Giác mạc không đều, lực hội tụ không đều nhau ở 2 trục chính (loạn thị).
– Do mắc phải: mắt phải điều tiết với cường độ cao và kéo dài, nhìn gần liên tục, mắt không được nghỉ ngơi đầy đủ; tư thế ngồi học không đúng, bàn, ghế ngồi học không phù hợp với chiều cao của cơ thể, học ở nơi không đủ ánh sáng… Đây là các nguyên nhân của tật khúc xạ thường gặp ở lứa tuổi học đường.
– Đôi khi tật khúc xạ là biểu hiện của một bệnh mắt khác nghiêm trọng hơn như : Viêm loét giác mạc, sẹo giác mạc, mộng thịt, đục thuỷ tinh thể, vẩn đục dịch kính, bong võng mạc, tụ thanh dịch dưới võng mạc.
3. TÁC HẠI CỦA TẬT KHÚC XẠ KHÔNG CHỈNH KÍNH
Một số tật khúc xạ không chỉnh kính sớm gây lé (lác)
- Trẻ nhìn không rõ làm ảnh hưởng đến kết quả học tập và sinh hoạt.
- Cận thị nặng có thể gây biến chứng bong võng mạc, dẫn đến mù lòa.
- Một số loại tật khúc xạ (viễn thị nặng, loạn thị, lệch khúc xạ) có thể gây lé (lác) dẫn đến nhược thị một mắt hoặc hai mắt.
- Tật khúc xạ không chỉnh kính sớm sẽ khiến trẻ mờ mắt vĩnh viễn, về sau chỉnh kính tối đa cũng không đạt thị lực bình thường.
- Người không nhìn rõ vì tật khúc xạ dễ gặp tai nạn trong sinh hoạt, làm việc.
(Nguồn tham khảo : Hướng dẫn chăm sóc mắt học đường, Bộ y tế)