Kết mạc : Là một màng mỏng trong bóng bao phủ phần trước của mắt và mặt sau của mi trên và mi dưới. Trên kết mạc có nhiều mạch máu nuôi dưỡng. Dân gian gọi phần kết mạc này là tròng trắng.

Giác mạc : Là phần chỏm cầu chính giữa của mắt, trong suốt nên phản ánh màu của mống mắt bên trong. Mắt có màu nâu – đen – xanh là do màu của mống mắt. Dân gian gọi giác mạc là "Tròng đen" do mắt người châu Á có mống mắt màu đen, nâu.

MỘNG THỊT VÀ U MỠ CÓ ĐẶC ĐIỂM GÌ ?

Mộng thịt và u mỡ đều do sự QUÁ PHÁT của phần kết mạc mắt, từ phần kết mạc. Mộng thịt thường phát triển lớn hơn, nhanh hơn và có xu hướng xâm lấn dần vào giác mạc. Mộng có thể ở góc trong hoặc góc ngoài của mắt.

U mỡ thường là một bướu lành tính, phát triển chậm hơn, ít xâm lấn hơn, ít kích thích hơn so với mộng thịt. Bản chất u mỡ kết mạch  là một sự thay đổi ở mô bình thường, là kết quả của sự lắng đọng protein, chất béo và/hoặc canxi. Nó tương tự như một mô sẹo trên da.

Nguyên nhân gây mộng thịt và u mỡ kết mạc vẫn chưa được rõ. Tia cực tím (UV) từ mặt trời được cho là một yếu tố liên quan đến sự phát triển của khối u. Các yếu tố khác được cho là gây ra mộng thịt và u mỡ kết mạc bao gồm khô mắt và các yếu tố môi trường như gió và bụi. Nhiễm trùng HPV, đột biến gene p53 ở kết mạc cũng được cho là một trong những yếu tố gây ra mộng thịt.

Ảnh : Mộng thịt có xu hướng xâm lấn, trong khi u mỡ thì không

DẤU HIỆU MỘNG THỊT VÀ U MỠ

1. Ở hầu hết các trường hợp, dấu hiệu đầu tiên của u mỡ kết mạc là một vết màu vàng,nhô lên hoặc vết sưng trên kết mạc, thường là ở phía bên mắt gần phía mũi. U mỡ kết mạc thường có ít triệu chứng, tuy nhiên, nếu nó bị kích thích, bạn có thể cảm thấy như là có một cái gì đó trong mắt. Trong một số trường hợp, u mỡ kết mạc trở nên sưng và viêm. Mắt có thể bị đỏ hoặc rát, đặc biệt là nếu bạn tiếp xúc với mặt trời, gió, bụi hoặc một môi trường rất khô. Các u mỡ thường chỉ tặng sinh tại chỗ mà không xâm lấn vào giác mạc.
2. Với mộng thịt, một số người có thể không có triệu chứng nào khác ngoài sự xuất hiện của khối tăng sinh quá phát từ góc ngoài hoặc góc trong. Đối với những người khác, đặc biệt là những người có mộng thịt đang phát triển, có thể có đỏ, viêm hoặc cả hai. Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

- Nhìn mờ, giảm thi ̣lực khi mộng quá lớn và che vào giữa giác mạc;

- Ngứa;

- Rát;

- Cảm giác có sạn;

- Cảm giác như có ngoại vật trong mắt.

ĐIỀU TRỊ MỘNG THỊT VÀ U MỠ NHƯ THẾ NÀO ?

1. Thuốc chống viêm, nước mắt nhân tạo được bác sĩ sử dụng trong trường hợp mộng hoặc u mỡ gây khô mắt, kích thích nhiều
2. Phẫu thuật khi các u mỡ quá to, mộng quá lớn xâm lấn nhiều vào giác mạc.

Phẫu thuật mộng thịt tại Bệnh viện mắt Phú Yên : Phẫu thuật mộng thịt được thực hiện thường quy tại bệnh viện Mắt Phú Yên trong hơn 30 năm qua với 2 phiên mổ thường quy là thứ 3 và thứ 5 hàng tuần, chi phí phẫu thuật mộng được Bảo hiểm y tế chi trả theo luật định. Hiện tại Bệnh viện đang sử dụng các phương pháp phẫu thuật sau :

1. Phẫu thuật cắt bỏ mộng đơn thuần, là phương pháp đơn giản, nhanh nhưng tỷ lệ tái phát rất cao 30 – 80%, nên thường chỉ áp dụng cho những trường hợp mộng mỏng, ít, ở người lớn tuổi. Có trường hợp tái phát dữ dội, tiến triển nhanh và nhiều hơn so với cả trước khi mổ, mộng đỏ rực lên gây kích thích, chảy nước mắt, kèm cộm xốn, dính mi cầu.
2. Phẫu thuật ghép kết mạc tự thân : Được thực hiện bằng cách cắt bỏ mộng và ghép một phần kết mạc của chính người bệnh vào vị trí mộng vừa cắt để hạn chế tái phát.
3. Phẫu thuật vùi đầu mộng : Mộng được nạo sạch khỏi giác mạc sau đó vùi sâu đầu mộng vào dưới hõm mí mắt để chống lại sự di chuyển của mộng vào trung tâm giác mạc.

Khi có dấu hiệu mộng thịt, bạn có thể gọi vào số điện thoại 0257.3896323 (giờ hành chính) để được tư vấn miễn phí các phương pháp điều trị phù hợp.

Ths.Bs Nguyễn Thị Băng Sâm (Phó khoa Điều trị tổng hợp)