Đục thuỷ tinh thể là bệnh về mắt phổ biến ở người cao tuổi. Người bệnh sẽ phải đối mặt với vấn đề suy giảm thị lực, thậm chí là mù lòa nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Phẫu thuật thay thủy tinh thể nhân tạo được xem là phương pháp tối ưu nhất hiện nay giúp điều trị triệt để bệnh đục thủy tinh thể và phục hồi thị lực cho người bệnh.

Đục thuỷ tinh thể và phẫu thuật thay thuỷ tinh thể

Thuỷ tinh thể có cấu tạo như một thấu kính trong suốt, nằm sau mống mắt, đóng vai trò tập trung ánh sáng lên võng mạc và tạo ra hình ảnh rõ ràng, sắc nét. Tuy nhiên, khi các phân tử protein không hòa tan bị tích lũy trong thủy tinh thể, cùng với vấn đề tuổi tác, thủy tinh thể thường bị mờ đi và mất khả năng điều tiết. Đây là nguyên nhân gây đục thuỷ tinh thể hay còn gọi là cườm khô, cườm đá.

Trường hợp tình trạng suy giảm thị lực không thể được cải thiện bằng việc đeo kính, bác sĩ thường khuyến nghị bệnh nhân phẫu thuật thay thủy tinh thể nhân tạo để đem lại hiệu quả tốt nhất. Khi phẫu thuật bác sĩ sẽ lấy thuỷ tinh thể bị đục và thay bằng một thấu kính nhân tạo có độ khúc xạ tương đương với mắt người bệnh. Dựa vào nhu cầu, tình trạng sức khỏe mắt cũng như điều kiện kinh tế của bệnh nhân, bác sĩ sẽ tư vấn giúp họ lựa chọn thủy tinh thể nhân tạo nào phù hợp và mang lại kết quả tốt nhất.

Hình : Thuỷ tinh thể nhân tạo được đặt vào mắt trong phẫu thuật PHACO

Tiêu chí lựa chọn thuỷ tinh thể nhân tạo

Thủy tinh thể nhân tạo (hay intraocular lens – IOL) là một thấu kính nội nhãn rất nhỏ có độ khúc xạ, được chế tạo phù hợp với mắt người. Nó thay thế thủy tinh thể tự nhiên bị loại bỏ trong quá trình phẫu thuật đục thủy tinh thể để hỗ trợ cải thiện thị lực cho người bệnh. Hầu hết các loại IOL được làm bằng silicone, acrylic hoặc nhựa PMMA. Chúng cũng được phủ một lớp vật liệu đặc biệt để giúp bảo vệ mắt khỏi tia cực tím (UV) có hại của mặt trời.

Các loại thủy tinh thể này đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm của Mỹ (USFDA) phê duyệt về tính an toàn và hiệu quả cho bệnh nhân đục thủy tinh thể vào năm 1981. Đây là yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định đến chất lượng thị giác của bệnh nhân sau phẫu thuật đục thủy tinh thể. Thuỷ tinh thể nhân tạo có rất nhiều loại : đơn tiêu, đa tiêu, kính điều chỉnh loạn thị…việc lựa chọn loại thuỷ tinh thể nhân tạo phụ thuộc vào các yếu tố sau :  

1. Các thông số sinh học trên mắt người bệnh : Được đo khám cụ thể trên mỗi người bệnh bằng các thiết bị chuyên dụng để xác định độ chính xác của thủy tinh thể nhân tạo sẽ đặt vào mắt người bệnh.
2. Thói quen sinh hoạt và nhu cầu công việc: Trong trường hợp bạn phải làm việc hoặc ưa thích các hoạt động ngoài trời như đi du lịch và không muốn phụ thuộc vào kính, thủy tinh thể nhân tạo có độ chính xác cho cả tầm nhìn gần và xa là sự lựa chọn phù hợp. Ngược lại, nếu bạn thích đọc sách hoặc may vá, bạn sẽ cần loại thủy tinh thể hỗ trợ tầm nhìn gần hoàn hảo.
3. Các bệnh mắt khác: Một số bệnh về mắt như cườm nước, rối loạn giác mạc hoặc thoái hóa điểm vàng do tuổi tác, thuỷ tinh thể quá cứng, đục thuỷ tinh thể chấn thương, đục thuỷ tinh thể thứ phát do các bệnh viêm bác sĩ se lựa chọ loại thuỷ tinh thể phù hợp. Bác sĩ nhãn khoa sẽ thực hiện một cuộc kiểm tra mắt toàn diện và thảo luận về kết quả để giúp bạn chọn loại IOL tốt nhất.
4. Chi phí: So với giá của thủy tinh thể đơn tiêu cự tiêu chuẩn, giá của thủy tinh thể đa tiêu cự tương đối đắt. Điều này làm tăng thêm chi phí phẫu thuật đục thủy tinh thể. Ngoài ra, các loại IOL cao cấp thường không được bảo hiểm y tế chi trả.

Việc lựa chọn thủy tinh thể nhân tạo vô cùng quan trọng trong việc hỗ trợ cải thiện thị lực cho người bệnh sau phẫu thuật. Để biết mình phù hợp với loại IOL nào, người bệnh cần đến các bệnh viện mắt chuyên khoa để được bác sĩ khám và tư vấn cụ thể nhất. 

Ths.Bs Nguyễn Thị Băng Sâm