Bong võng mạc là một tình trạng nghiêm trọng ảnh hưởng đến thị lực và có thể dẫn tới mù lòa nếu không chữa trị kịp thời. Vì vậy, rất nhiều bệnh nhân thường thắc mắc rằng bị bong võng mạc có chữa được không và có những phương pháp nào điều trị hiệu quả để giúp cải thiện thị lực hoàn toàn?

BONG VÕNG MẠC LÀ GÌ ?

Bong võng mạc chỉ tình trạng lớp mô võng mạc ở đáy mắt bị tách khỏi vị trí bình thường. Nếu chỉ một phần nhỏ của võng mạc bị bong, bạn có thể không gặp bất kỳ triệu chứng nào. Thế nhưng, nếu chấn thương nhiều hơn, triệu chứng xảy ra đột ngột bao gồm nhìn mờ, xuất hiện đốm đen nhỏ hoặc đường đen lướt qua tầm nhìn; lóe sáng ở một hoặc cả hai mắt; tầm nhìn ở giữa hoặc hai bên tối đen. Những triệu chứng này đến rất nhanh, nếu không lập tức điều trị thì võng mạc sẽ bong ra càng nhiều, tăng nguy cơ mất thị lực vĩnh viễn hoặc mù lòa.

Bong võng mạc có chữa được không sẽ tùy thuộc vào mức độ võng mạc bị bong ra, phát hiện sớm hay muộn, tình trạng thị lực cụ thể của từng người. Bong võng mạc hoàn toàn có thể điều trị thành công bằng phẫu thuật nếu được phát hiện sớm. 

Nói chung, phẫu thuật bong võng mạc thường mang lại hiệu quả điều trị thành công cao. Cứ 10 người thì sẽ có 9 người được chữa khỏi bong võng mạc mà chỉ cần phẫu thuật một lần. Tuy nhiên, một số trường hợp còn lại, bác sĩ cần tiến hành phẫu thuật điều trị bong võng mạc thêm lần thứ 2 nếu võng mạc bị bong ra một lần nữa. Trong những trường hợp võng mạc tái bong và cần một cuộc phẫu thuật khác, tỷ lệ chữa khỏi cuối cùng là hơn 95%. 

Ngoài ra, bong võng mạc có chữa được không và thị lực của bạn có được phục hồi hoàn toàn hay không còn phụ thuộc vào vị trí bong võng mạc. Ví dụ, nếu điểm vàng (vị trí mà hình ảnh của vật tập trung trên võng mạc khi bạn nhìn trực tiếp vào vật đó) đã bị tách ra, thì không thể lấy lại 100% thị lực.

ĐIỀU TRỊ BONG VÕNG MẠC

Điều trị bong võng mạc sẽ có kết quả tốt nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Có nhiều liệu pháp điều trị bong võng mạc :

1. Laser quang đông. Bác sĩ sẽ hướng một chùm tia laze vào mắt qua đồng tử. Tia laser sẽ giúp hàn vết rách, cố định lại vị trí của võng mạc.
2. Làm lạnh cường độ cao (cryopexy). Sau khi gây tê cục bộ, bác sĩ sẽ áp một đầu dò đông lạnh lên bề mặt bên ngoài của mắt để tác động trực tiếp trên vết rách. Việc đông lạnh này giúp tạo ra vết sẹo cố định võng mạc vào thành mắt.

Bạn có thể được xuất viện ngay sau khi phẫu thuật. Tuy nhiên, cần hạn chế các hoạt động có thể gây chói mắt trong vài tuần đầu.

1. Phẫu thuật : Các loại phẫu thuật bong võng mạc thường được bác sĩ chỉ định khi bong võng mạc nhiều và nặng có thể kèm theo rách võng mạc bao gồm:
2. Bơm khí. bơm một bong bóng khí nhỏ vào khoang thủy tinh thể, đến đúng vị trí bong võng mạc để áp phần võng mạc bị bong trở lại đáy mắt. Họ cũng sử dụng cryopexy để bịt kín vết rách. Sau vài ngày, võng mạc có thể dính vào thành mắt như bình thường. Bóng khí này sẽ tự tái hấp thu và biến mất.
3. Ấn độn củng mạc: đặt một dải silicon quanh mắt để giữ võng mạc ở yên tại chỗ và vật liệu này nằm lại vĩnh viễn trong mắt. Dần dần, võng mạc sẽ lành lại và bác sĩ sử dụng laser hoặc cryopexy để bịt kín vết rách.
4. Phẫu thuật cắt bỏ thủy tinh thể: Bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ thủy tinh thể cùng với bất kỳ mô nào đang kéo võng mạc tách rời khỏi vị trí của nó. Sau đó, bọt khí, khí đặc biệt hoặc dầu silicone được bơm vào thủy tinh thể để giúp làm phẳng võng mạc. Cuối cùng, khí sẽ được tái hấp thu. Nếu sử dụng dầu silicon, nó không tự tan và thường phải phẫu thuật loại bỏ sau vài tháng.

Bất kỳ phẫu thuật nào cũng tiềm ẩn một số rủi ro và phẫu thuật bong võng mạc cũng vậy. Một số rủi ro có thể xảy ra của loại phẫu thuật này bao gồm: nhiễm trùng, chảy máu, tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể hoặc bong võng mạc tái phát và phải phẫu thuật thêm lần 2. Tuy nhiên, nếu bong võng mạc không được điều trị sẽ dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn, thậm chí là mù lòa.

Như vậy, bong võng mạc có chữa được không thì bệnh có thể được chữa khỏi và thị lực của bạn sẽ bắt đầu cải thiện sau khoảng 4-6 tuần sau phẫu thuật. Tùy cơ địa và tình hình sức khỏe của bệnh nhân, nhiều trường hợp có thể mất vài tháng để thị lực được hồi phục hoàn toàn. Ngoài ra, võng mạc vẫn tiếp tục lành trong một năm hoặc lâu hơn. Trong một số trường hợp, bệnh nhân không thể phục hồi được thị lực hoàn toàn, chẳng hạn như những người bị bong võng mạc mãn tính. Mức độ bong võng mạc càng nghiêm trọng và kéo dài thì khả năng hồi phục thị lực sẽ càng kém.

TIÊN LƯỢNG SAU ĐIỀU TRỊ BONG VÕNG MẠC

Bong võng mạc có điều trị hiệu quả được không còn tùy thuộc vào thời gian phát bệnh, cách điều trị bong võng mạc và khả năng đáp ứng với điều trị của bệnh nhân. Bác sĩ nhãn khoa sẽ dựa trên tình trạng cụ thể, cân nhắc lợi ích và rủi ro để đưa ra những chỉ định điều trị phù hợp. Hiện nay phẫu thuật Bong võng mạc chưa thực hiện được tại Bệnh viện Mắt Phú yên. Khi người bệnh được chẩn đoán bong võng mạc sẽ được chuyển lên tuyến trên điều trị.

Ths.Bs Nguyễn Thị Băng Sâm