Đau mắt là một triệu chứng rất thường gặp, xảy ra ở một hoặc hai mắt. Cảm giác đau có thể khu trú ở một vị trí nhưng cũng có thể lan rộng ra toàn bộ nhãn cầu và hốc mắt cũng như khu vực mi mắt xung quanh. Đau mắt có thể chỉ là triệu chứng thoáng qua nhưng cũng có thể là biểu hiện của một bệnh nghiêm trọng cần được khám chuyên sâu.

Hình : Loét giác mạc gây đau và mù vĩnh viễn

1. Các bệnh về mắt phổ biến gây triệu chứng đau ở mắt
2. Viêm mô tế bào: bệnh nhiễm trùng cấp tính ở da và mô dưới da với triệu chứng như sưng, nóng, đỏ và đau. Tổn thương có thể nhanh chóng lan rộng nên cần điều trị sớm tránh những biến chứng nguy hiểm.
3. Viêm kết mạc (đau mắt đỏ): tình trạng viêm, nhiễm trùng ở kết mạc, mí mắt do virus gây ra. Viêm kết mạc gây đỏ mắt, ngứa, khó chịu, đau nhức mắt.
4. Tổn thương giác mạc: do trầy xước, rách, loét hay viêm giác mạc. Khi giác mạc tổn thương, người bệnh cảm thấy cộm bên trong mắt, khó mở mắt, sung huyết, nhạy cảm với ánh sáng, nhìn mờ và đau rát mắt.
5. Khô mắt: xảy ra phổ biến ở dân văn phòng phải ngồi trước màn hình máy tính, ở thời tiết lạnh, hanh khô. Khô mắt gây mỏi, đỏ, đau mắt.
6. Bệnh tăng nhãn áp: bệnh tăng nhãn áp góc đóng gây đau dữ dội, buồn nôn và nhìn mờ do nhãn áp tăng đột ngột, nhanh chóng.
7. Viêm dây thần kinh thị giác: tình trạng dây thần kinh ở mắt bị viêm hoặc kích ứng. Bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp nhiều hơn ở phụ nữ từ 20 – 40 tuổi. Viêm dây thần kinh thị giác thường xảy ra ở một mắt gây nhìn mờ, khó nhìn hơn vào ban đêm, đau, đau nhiều hơn khi cử động mắt.
8. Viêm màng bồ đào: thuật ngữ chung dùng để chỉ nhóm bệnh gây đỏ mắt, bị nhức mắt và viêm nhiễm. Bệnh ảnh hưởng đến màng bồ đào, lớp giữa của mắt hoặc các bộ phận khác. Nếu không được điều trị, viêm màng bồ đào có thể gây mù hoặc mất thị lực vĩnh viễn.
9. Chẩn đoán

Bệnh nhân bị đau mắt khi đến khám tại khoa Mắt sẽ được bác sĩ chẩn đoán bằng các phương pháp sau :

1. Kiểm tra triệu chứng: đánh giá toàn trạng của người bệnh để tìm kiếm nguyên nhân gồm: bị nhức mắt khởi phát bao lâu, triệu chứng đi kèm, đau nửa đầu, sốt, rét run, chảy nước mũi…
2. Kiểm tra bệnh sử: để biết người bệnh có yếu tố ảnh hưởng gây đau mắt, va chạm, chấn thương, viêm xoang, bệnh tự miễn dịch, đau nửa đầu…
3. Khám mắt: đo thị lực, thị trường, kiểm tra kích thước đồng tử, phản xạ trực tiếp và phản xạ liên ứng, kiểm tra các cấu trúc quanh ổ mắt, khám mắt bằng đèn khe, soi đáy mắt, đo nhãn áp…

Sau khi có kết quả khám mắt, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán nguyên nhân gây đau mắt và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cho bệnh nhân.

1. Cảm giác bị cộm hoặc có dị vật, nhạy cảm ánh sáng liên quan đến bệnh về mi mắt, kết mạc hoặc bề mặt giác mạc.
2. Đau trên bề mặt mắt kèm sợ ánh sáng, có dị vật, đau khi chớp mắt khả năng cao thị tổn thương giác mạc, có dị vật trong mắt hoặc trợt giác mạc.
3. Đau sâu ở trong hốc mắt, nhói như dao đâm, thường liên quan đến bệnh glôcôm, viêm màng bồ đào, viêm củng mạc, viêm mủ nội nhãn, viêm hốc mắt.
4. Điều trị

Đau mắt thường có 2 nguyên nhân phổ biến : nhiễm trùng và chấn thương. Để chọn được phương pháp điều trị phù hợp điều đầu tiên cần tìm nguyên nhân gây đau mắt. Dưới đây là các cách điều trị phổ biến khi bị đau mắt :

Do nhiễm trùng:

1. Thuốc nhỏ mắt kháng sinh, kháng nấm, hoặc kháng virus.
2. Thuốc giảm đau.
3. Thuốc chống dị ứng.
4. Nước mắt nhân tạo giúp mắt dễ chịu hơn.

Để điều trị hiệu quả hơn, người bệnh có thể kết hợp dùng khăn giấy sạch vệ sinh mắt thường xuyên, giữ tay chân luôn sạch, không dụi mắt, tránh sử dụng kính áp tròng, không trang điểm mắt đến khi lành bệnh.

Do chấn thương mắt

Nếu không may chấn thương mắt người bệnh cần bình tĩnh và làm theo các bước sau:

1. Nhờ thân, bạn bè, người quen đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được cơ cứu kịp thời.
2. Nhẹ nhàng đặt một tấm chắn sạch lên mắt cho đến khi tới bệnh viện.
3. Nếu hóa chất văng vào mắt, hãy rửa mắt bằng nước sạch.
4. Không cố gắng loại bỏ dị vật mắc kẹt trong mắt.
5. Không dụi hay áp lực lên mắt.
6. Nếu mắt chảy máu, hãy cẩn trọng khi dùng thuốc chống viêm aspirin, vì thuốc này có thể làm loãng máu, khiến khó cầm máu hơn.

Đau mắt là dấu hiệu của nhiều bệnh về mắt. Nếu nhận thấy mắt có những triệu chứng bất thường cần đến khoa Mắt để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Ths.Bs Nguyễn Thị Băng Sâm (Tổng hợp)