U nguyên bào võng mạc (Retinoblastoma) là một khối u ác tính (ung thư) của võng mạc ở trẻ em, thường là trước 5 tuổi. Đây là một bệnh lý ác tính hiếm gặp, nhưng là bệnh mắt ác tính nguyên phát thường gặp nhất ở trẻ em và chiếm 3% trong tổng số các trường hợp ung thư ở trẻ em. Tiên lượng của u nguyên bào võng mạc là khá tốt với 95% khả năng sống sót và duy trì thị lực trong hầu hết các trường hợp. Việc nhận biết sớm các triệu chứng ở trẻ giúp đạt được kết quả điều trị tốt nhất
Hình : U nguyên bào võng mạc có tính di truyền
1.Làm chậm diễn tiến của u nguyên bào võng mạc
Nền tảng của việc điều trị u nguyên bào võng mạc, giúp hạn chế diễn tiến của bệnh là tuân thủ nghiêm ngặt kế hoạch điều trị và theo dõi cẩn thận trong thời gian sau điều trị. Do đó, các việc bạn có thể làm để hạn chế diễn tiến bệnh bao gồm:
- Tuân thủ kế hoạch điều trị của bác sĩ.
- Tái khám đúng hẹn sau khi hoàn tất điều trị để được theo dõi, chẩn đoán sớm tái phát nếu có.
- Tự theo dõi các triệu chứng và đến gặp bác sĩ ngay khi phát triển các triệu chứng bất thường mới.
2.Phòng ngừa u nguyên bào võng mạc
U nguyên bào võng mạc xảy ra do đột biến gen nên không có cách nào ngăn chặn hoàn toàn chúng. Nếu gia đình bạn có tiền sử bệnh u nguyên bào võng mạc hoặc bạn biết mình mang đột biến gen gây ra bệnh, tư vấn di truyền có thể giúp bạn hiểu được nguy cơ truyền bệnh sang con ruột của mình.
3.Tiên lượng của u nguyên bào võng mạc
Nhìn chung, nếu được điều trị, u nguyên bào võng mạc có tiên lượng tốt. Với khoảng 95% người bệnh sống sót và một số ít giữ được thị lực nếu phát hiện sớm.
4.U nguyên bào võng mạc có di tuyền không ?
Có thể, u nguyên bào võng mạc là bệnh do đột biến gen ức chế khối u RB1 gây ra. Bệnh có thể di truyền từ cha mẹ sang con cái (thường là u nguyên bào võng mạc 2 bên), hoặc xảy ra lẻ tẻ (nguyên phát).
5.Sau điều trị u nguyên bào võng mạc phải theo dõi bao lâu ?
Những người sống sót sau điều trị u nguyên bào võng mạc cần được theo dõi suốt đời đối với các ung thư mới xuất hiện. Do đó, bạn cần đưa trẻ đi tái khám đúng hẹn, để bác sĩ có thể theo dõi, chẩn đoán tái phát (nếu có) và điều trị kịp thời.
6.Uống thuốc có điều trị được u nguyên bào võng mạc không ?
Hiện nay chưa có thuốc điều trị u nguyên bào võng mạc. Điều trị u nguyên bào võng mạc là sự kết hợp của nhiều ngành khác nhau bao gồm nhi khoa, ung thư, nhãn khoa, gia đình và các chuyên gia y tế liên quan. Các phương thức điều trị khác nhau được sử dụng trong u nguyên bào võng mạc là:
- Hoá trị: Đây là phương pháp điều trị chủ yếu, dùng thuốc để tấn công trực tiếp vào tế bào ung thư. Các thuốc được sử dụng trong khoảng thời gian khác nhau tùy thuộc vào mức độ của u nguyên bào võng mạc. Sau khi hoá trị có thể sử dụng liệu pháp áp lạnh hoặc nhiệt để tối đa hoá khả năng kiểm soát khối u.
- Xạ trị: U nguyên bào võng mạc có thể rất nhạy với xạ trị. Tuy nhiên xạ trị ít khi được sử dụng vì các tác dụng phụ lâu dài như đục thuỷ tinh thể, bệnh lý thần kinh do bức xạ, bệnh võng mạc do bức xạ.
- Các liệu pháp tập trung (áp lạnh, nhiệt, laser): Các liệu pháp được sử dụng để tập trung tiêu diệt trực tiếp các tế bào khối u.
- Phẫu thuật: Phẫu thuật: Phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ nhãn cầu kèm nạo vét hốc mắt để ngăn chặn khối u xâm lấn vào não.
Nguồn tham khảo
- Retinoblastoma: https://www.msdmanuals.com/professional/pediatrics/pediatric-cancers/retinoblastoma
- Retinoblastoma: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545276/
- Retinoblastoma: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/retinoblastoma
- What Is Retinoblastoma?: https://www.aao.org/eye-health/diseases/what-is-retinoblastoma
- Retinoblastoma: https://www.nhs.uk/conditions/retinoblastoma/
- Retinoblastoma: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK1452/
- Retinoblastoma Treatment (PDQ®)–Patient Version: https://www.cancer.gov/types/retinoblastoma/patient/retinoblastoma-treatment-pdq
- Risk Factors for Retinoblastoma: https://www.cancer.org/cancer/types/retinoblastoma/causes-risks-prevention/risk-factors.html